Phật từng dạy rằng, gieo hạt nào sẽ gặt quả đó, và người tu tâm tích đức sẽ trải qua cuộc sống may mắn, tốt đẹp và phước lộc dồi dào. Vậy tu tâm tích đức là gì? Chúng ta có thể làm gì để cải thiện cuộc sống và tạo ra những phúc đức? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Tu tâm tích đức là gì?
Theo từ điển Phật giáo, “tu” có nghĩa là sửa chữa, cụ thể là sửa những cái xấu trở thành cái tốt, sửa những cái sai trái trở thành cái đúng đắn, và sửa những điều dở thành điều hay. “Tâm” ở đây chỉ tâm tính, tức là tâm tánh của chúng ta. “Tích” có nghĩa là gom góp, tụ lại. Còn “đức” là công đức hay âm đức, đạt được thông qua những hành động xuất phát từ tâm trong sáng của chúng ta và mang lại lợi ích cho người khác.
Hiểu đơn giản, tu tâm tích đức đồng nghĩa với việc chúng ta sửa chữa, bảo tồn và phát triển tâm tính thiện lành, tốt đẹp, loại bỏ tâm tánh ô trược và những ý kiến tiêu cực, và nhờ tâm tính trong sáng này mà chúng ta thực hiện những hành động tốt đẹp, tạo ra công đức và âm đức.
2. 10 cách tu tâm tích đức đơn giản ai cũng có thể làm
Tu tâm tích đức không phải là việc cao siêu và khó khăn, ngược lại, chúng ta có thể thực hiện tu tâm tích đức trong cuộc sống hàng ngày thông qua các cách đơn giản sau:
Đoạn trừ Tam Độc (Tham – Sân – Si)
Phàm con người đều có tâm tính tham, sân, si, và nếu không đoạn trừ chúng, đó sẽ là cội nguồn của các hành vi ác. Vì vậy, mỗi người cần biết cách đoạn trừ tính tham, tính sân và tính si. Đừng tham lam tài sản của người khác, đừng tham tiền bạc và vật chất, và đừng tham sắc dục. Kiềm chế cơn giận và không để cơn giận gây hại cho người khác và cả chính mình. Hãy tránh tính si mê, và luôn học hỏi để khai thông trí tuệ, hiểu biết nhiều hơn.
Tích đức bằng lời nói
“Lời nói đến từ miệng, hạnh phúc đến từ miệng”, lời nói của chúng ta không chỉ ảnh hưởng đến người khác mà còn ảnh hưởng đến chính bản thân. Hãy trở thành người có lời nói đúng đắn. Nếu không thể nói lời hay, thì hãy tránh nói. Đừng nói những lời không cần thiết và tránh nói dối. Hãy nói chuyện từ lòng bi và giúp mọi người dễ dàng hòa thuận và vui vẻ. Trong giáo pháp Phật, khẩu nghiệp được coi là nặng nhất, vì vậy hãy tu tâm tích đức từ lời nói.
Tu tâm tích đức bằng cách đoạn trừ tâm nghi
Đoạn trừ tâm nghi cũng là cách tu tâm tích đức theo giáo pháp Phật. “Nghi” ở đây có nghĩa là hoài nghi, nghi ngờ. Khi có tâm nghi ngờ, những điều tốt đẹp sẽ bị cản trở. Ví dụ, nếu ta luôn nghi ngờ bạn bè, không thể có một mối quan hệ tình bạn thân thiết. Luôn nghi ngờ bản thân sẽ không thành công và không thể sống an yên. Nếu luôn nghi ngờ đối tác đời, hôn nhân sẽ không thể bền vững. Vì vậy, đoạn trừ tâm nghi cũng là cách tu tâm tích đức.
Luôn khiêm nhường
Đừng kiêu căng ngạo mạn và đừng khoe khoang tài năng một cách quá đáng. Điều này sẽ tạo ra kẻ địch và gây phật ý cho người khác. Hãy buông bỏ tính kiêu căng, giảm bớt sự tự mãn và luôn khiêm nhường một chút. Điều này sẽ mang lại cho chúng ta sự vui vẻ và bình an.
Tu tâm tích đức từ lòng khoan dung
Lòng khoan dung là một điều quý giá, rộng lớn hơn cả bầu trời và đại dương. Người có lòng khoan dung luôn giữ được cân bằng trong nội tâm, không chỉ mang lại sự hạnh phúc cho chính mình mà còn mang lại nhiều điều tốt đẹp cho người khác. Điều này tạo nên công đức. Sự khoan dung khi được sử dụng đúng chỗ, đúng lúc và đúng người cũng có tác dụng mạnh hơn cả sự trừng phạt. Nó tác động mạnh mẽ tới nhận thức của mỗi con người và giúp giải thoát ta và người khác khỏi những giận dữ, hận thù và tranh chấp. Cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn nhờ sự khoan dung này.
Giúp đỡ người khác – Tu tâm tích đức vô biên
Giúp đỡ người khác khi họ gặp khó khăn và hoạn nạn bằng một tấm lòng hiền thiện sẽ mang lại công đức vô biên. Giúp đỡ không nhất thiết phải là những việc làm lớn, chỉ cần một ánh mắt hiền từ, một nụ cười hay một lời động viên đúng lúc cũng có thể giúp người khác vượt qua khó khăn. Điều quan trọng là tâm của chúng ta khi giúp đỡ người khác, không tính toán tự lợi, không mong đợi đền đáp. Điều này mới mang lại công đức vô biên.
Tích đức từ việc phóng sinh
Sát sinh là tội lớn, nên phóng sinh cũng là một hành động tích đức mà mọi người nên làm. Hãy thực hiện việc phóng sinh với tâm từ từ, ngay cả những việc nhỏ nhặt cũng mang ý nghĩa to lớn.
Tích đức từ việc cúng dường
Cúng dường là cách cung cấp và dâng lên các vật phẩm lễ vật như thức ăn, hương, hoa, nhang, đèn, kinh sách, giáo thuyết… đến chư Phật và các bậc tu hành. Điều này không chỉ thể hiện lòng biết ơn mà còn giúp chúng ta tích luỹ nhiều công đức.
Tích đức từ việc tránh những hành vi bất lương và làm ăn lương thiện
Hãy giữ cho tâm mình luôn trong sáng, tránh làm những việc trái với đạo lý, làm hại người khác. Hãy tích cực thực hiện những việc thiện, hành động trượng nghĩa, giúp đỡ người khác và cứu giúp người lúc khó khăn. Hãy làm ăn lương thiện, chân chính, không làm tổn hại người khác.
3. Những câu chuyện về sự diệu dụng của tu tâm tích đức
Phật pháp dạy rằng, gieo hạt nào sẽ gặt quả đó. Vận mệnh của mỗi người do chính họ quyết định, và không ai có thể thay đổi mặt khác của vận số. Vận số có thể thay đổi tùy theo những việc chúng ta làm trong kiếp này và có thể ảnh hưởng tới nhiều kiếp sau.
Có rất nhiều câu chuyện thực tế chứng minh sự diệu dụng của tu tâm tích đức. Ví dụ, câu chuyện về nhân vật Đặng Chí ở đời Bắc Tống, ông dạy học trò tại nhà với tâm hồn rộng lớn, luôn tận tâm dạy bảo học trò về lễ nghĩa, đức hạnh, văn chương và tài nghệ. Nhờ đó, học trò của ông đỗ đạt và con cháu ông cũng trở nên thành đạt và có được vinh hiển.
Câu chuyện về quan Thiếu Sư Dương Vinh cũng là minh chứng sống cho sự diệu dụng của tu tâm tích đức. Gia đình ông làm nghề đưa đò kiếm sống từ nhiều đời. Khi lũ lụt xảy ra, thay vì chỉ quan tâm đến những vật phẩm bị trôi chảy, ông nội của Dương Vinh tập trung cứu người. Dường như thái độ này là điên rồ nhưng gia đình Dương Vinh sau này trở nên giàu có, ông nhận được một mảnh đất từ một vị đạo sĩ và cuộc sống của ông ngày càng tốt đẹp. Dương Vinh trở thành một người thành đạt và các đời con cháu sau đó cũng như vậy.
“Gieo nhân nào gặt quả nấy”, đó là quy luật tự nhiên của vũ trụ. Chúng ta nên ghi nhớ và thực hiện tu tâm tích đức từ những việc nhỏ trong cuộc sống hàng ngày như lời nói hay, tâm thanh tịnh, sẵn lòng giúp đỡ người khác và tránh những hành vi bất lương. Những việc nhỏ này khi cộng lại sẽ mang lại phước báu vô biên.
Xin thường niệm “Nam Mô A Di Đà Phật”.