Bánh Cốm Nguyên Ninh – Quà dân dã mang hương vị thu Hà Nội

Cốm là một loại quà độc đáo và đặc trưng của mùa thu Hà Nội. Mỗi mùa thu, khi những hạt lúa nếp cái hoa vàng được thu hoạch, người ta sử dụng chúng để làm cốm – một món ăn ngon nhất của mùa thu. Tuy nhiên, ngày nay, cốm đã được chế biến thành dạng sấy khô để có thể duy trì và sử dụng quanh năm. Điều đặc biệt là cốm sấy khô cũng được ưa chuộng và phục vụ cho người tiêu dùng không chỉ trong mùa thu.

Cốm sấy khô – Hương vị thu quanh năm

Cốm sấy khô được làm từ hạt lúa nếp cái hoa vàng non, tuy nhiên, hạt lúa được chế biến để có cơ cấu chắc và cứng hơn so với hạt lúa để làm cốm tươi. Các công đoạn làm cốm khô tương tự như cốm tươi, bao gồm: rang cốm, giã cốm, sàng, sảy cốm để làm sạch vỏ chấu và loại bỏ hạt cốm lép. Bên cạnh đó, cốm khô còn phải trải qua bước sấy khô và hút chân không để tránh bị ẩm mốc.

Sau khi hoàn thành các công đoạn, cốm sấy khô được đóng gói và hút chân không để bảo quản trong vòng 6 tháng. Chính vì thế, cốm khô thường được đóng gói làm quà để gửi đi xa hoặc để sử dụng dần. Cốm khô có thể được chế biến thành nhiều món ăn như chả cốm, chè cốm, xôi cốm, cốm xào, kem cốm… Tuy nhiên, để cốm khô luôn thơm ngon, cần bảo quản kín, ở nơi thoáng mát và tránh độ ẩm cao.

Cách làm xôi cốm từ cốm sấy khô

Nguyên liệu để nấu xôi cốm bao gồm: cốm khô 300g, đậu xanh bỏ vỏ 100g, đường trắng 50g, hạt sen 30g, cùi dừa tươi, bột nở và dầu ăn.

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu

• Ngâm cốm khô trong nước lạnh khoảng 2-3 phút, sau đó rửa sạch và để ráo. Lưu ý không ngâm cốm quá lâu vì khi nấu cốm sẽ bị nhão.
• Ngâm đậu xanh qua đêm hoặc ngâm trong nước ấm khoảng 3-4 tiếng để đậu xanh nở đều. Sau đó, rửa sạch và để ráo.
• Ngâm hạt sen trong nước khoảng 1 tiếng, sau đó loại bỏ phần tâm sen bên trong để loại bỏ vị đắng. Nạo cùi dừa thành sợi nhỏ.

Bước 2: Chế biến nguyên liệu

• Đun sôi đậu xanh trong nồi với lượng nước phù hợp. Khi nồi đậu sôi, vặn lửa nhỏ để ninh đậu xanh cho đến khi chín mềm. Sau đó, nghiền đậu xanh nhuyễn.
• Nấu hạt sen trong nồi với một lượng nước ngập mặt hạt sen trong khoảng 15 phút. Sau đó, thêm một thìa bột nở và nấu thêm 10-15 phút. Khi hạt sen mềm, vớt ra và rửa qua nước lạnh rồi để ráo.
• Trộn đều cốm với một ít dầu ăn, sau đó cho cốm vào xửng hấp. Để lượng nước vừa đủ để tránh nước sôi trào lên cốm và làm cốm bị nhão. Tiếp tục trộn đều hạt sen và nấu thêm cho đến khi cốm thơm và có độ dẻo như mong muốn.

Bước 3: Thưởng thức

• Xôi cốm sau khi nấu sẽ mềm, dẻo và thơm. Xôi có màu xanh của cốm, bùi bùi của đậu xanh. Múc xôi ra đĩa, thêm một chút đường trắng, cùi dừa nạo và vừng rang lên trên. Cuối cùng, cho một ít đậu xanh đã nghiền nhuyễn. Trộn đều tất cả các thành phần và thưởng thức.

Bí quyết nấu xôi cốm ngon

Khi nấu xôi cốm, hãy chú ý đến độ cháy của lửa. Nên cho nước vào nồi và đun sôi trước, sau đó mới đặt xôi trong xửng để hấp. Nhiệt độ quá cao sẽ làm xôi bị cháy, trong khi đó, nhiệt độ quá thấp sẽ làm xôi bị nhão.

Hãy đổ từng ít một lượng cốm vào nồi thay vì đổ hết tất cả. Điều này giúp cốm được rải đều trong nồi, tránh tình trạng cốm chèn nhau quá nhiều, làm cốm bị nhão. Dùng đũa để tạo vài lỗ nhỏ xung quanh phần cốm để cho hơi nước từ dưới được tràn đều.

Lượng nước đổ vào nồi chỉ nên chiếm 1/3 dung tích nồi. Để cốm có màu xanh và bóng, có thể thêm vài giọt dầu ăn vào trước khi đổ cốm vào nồi. Điều này giúp cốm luôn mềm mịn. Để tránh xôi bị ngấy và có mùi thơm, có thể dùng lá nếp hay lá dứa để làm lót dưới nồi hoặc trên mặt của xôi khi hấp.

Món xôi cốm có thể thưởng thức ở nhiều trạng thái như nóng hay nguội và phù hợp với mọi thành viên trong gia đình. Hương vị của cốm thoang thoảng, cùng với vị bùi bùi của đậu xanh và hạt sen, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực khó quên.