Sắm lễ và bài cúng ngũ phương – tạ đất đầy đủ nhất

Cổ xưa, ông bà ta có câu “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Điều này cho chúng ta thấy rằng, sau một năm làm việc, dù có những thuận lợi hay khó khăn gì thì ít nhiều cũng đều nhờ ơn trên phù trợ, che chở. Nhất là thần linh nơi chúng ta sinh sống, là thần linh quan trọng hơn cả. Hôm nay, chúng ta cùng đến với Thăng Long Đạo Quán để tìm hiểu về tục cúng ngũ phương và bài khấn tạ đúng cách nhé.

1. Nghi lễ cúng ngũ phương là gì?

Cúng ngũ phương, còn được gọi là lễ tạ thần linh thổ địa nơi chúng ta đang sinh sống. Mục đích của việc làm này là để tạ ơn các vị thần linh trong năm qua đã gìn giữ, trông coi, cai quản đất đai nơi chúng ta ở. Thông thường, các gia đình thường rất trọng thể hiện lòng thành kính này, hy vọng rằng bước sang năm mới, các vị thần linh vẫn phù hộ độ trì cho gia đình, cho cuộc sống trong gia đạo ấm êm, thuận hòa.

2. Cúng tạ đất đầu năm có ý nghĩa như nào đối với gia chủ

Đây là một nghi lễ thờ cúng nhân dịp năm cũ qua đi và đón năm mới, là thời điểm để ăn mừng và cảm ơn các vị thần nơi chúng ta đang làm ăn sinh sống. Người xưa thường nói “âm siêu thì dương phái”, nghĩa là người âm được thì người dương được yên, an cư thì nghiệp thịnh.

Lúc này, gia chủ sẽ chuẩn bị làm lễ cúng thần tài, thổ địa, tảo mộ tại nơi gia đình sinh sống. Hoặc trong trường hợp thế đất bị chạm long mạch, có tà khí quấy phá, thì nên nhờ tới thầy phong thủy. Vì vậy, lễ cúng ngũ phương tạ đất cuối năm và đầu năm là vô cùng quan trọng.

3. Lễ cúng tạ đất vào ngày nào tốt nhất

Trước kia, lễ cúng ngũ phương cuối năm thường được làm trước lễ đưa ông Táo về Trời. Nhưng hiện nay, lễ tạ đất cuối năm không bắt buộc nên đại đa số gia đình đều làm chung với lễ cúng ông Táo.

Lễ tạ đất cuối năm có 2 thời điểm để thực hiện:

• Một là làm chung với lễ tiễn ông Công ông Táo về chầu trời (23 tháng Chạp âm lịch).
• Hai là tiến hành vào một ngày nào đó phù hợp tính từ sau rằm tháng Chạp và trước ngày ông Công ông Táo về trời.

Về mặt cơ bản, dù bạn cúng vào thời gian nào thì cũng đều mang ý nghĩa là tạ ơn trời đất, tạ ơn thần linh, đón tổ tiên về nhà ăn Tết cùng với con cháu. Ý nghĩa này thể hiện sự biết ơn, thành kính và sum họp của gia đình.

4. Cách sắm lễ cúng ngũ phương

4.1. Mâm cúng lễ tạ đất đai, thần linh

Nghi thức đối với gia đình có một bàn thờ gồm 3 lư hương thờ: Quan Đương Xứ Thổ Địa Chính Thần, Hội đồng gia tiên và Bà Cô Tổ dòng họ. Sau khi lau dọn bàn thờ, các lễ vật cúng ngũ phương cần sắm sửa và sắp lên thường là như sau:

Phần lễ chay:

• Nhang, đèn hoặc nến.
• Hoa tươi: (nên chọn hoa hồng hoặc hoa cúc) chia làm 2 lọ, đặt 2 bên bàn thờ (số hoa mỗi lọ thường là số lẻ).
• 3 lá trầu và 3 quả cau mã đẹp.
• 2 đĩa trái cây tươi đặt ở 2 bên bàn thờ.
• 2 đĩa xôi trắng.

Phần lễ mặn:

• Bạn có thể chọn gà trống tơ hoặc gà trống thiến, làm sạch rồi luộc nguyên con. Hoặc bạn cũng có thể chọn đùi (trước) lợn để thay thế thịt gà trên đĩa.
• 1 cút rượu trắng và 3 cái chén nhỏ đựng rượu.
• Tháp bia hoặc nước ngọt bày ở 2 bên bàn thờ.
• 1 bao thuốc lá và 1 gói trà.
• Một vài loại bánh kẹo hoặc trái cây bày trong đĩa.

Ngoài ra, cần có thêm chén nước, chén gạo và chén muối để bày lên ban thờ. Gia đạo cũng có thể bày lễ cúng tạ ngoài trời ở trước sân nhà để có thêm không gian cũng như để dung hòa trời đất tạ ơn thần phật, cầu bình an.

4.2 Cách bài trí ngựa cúng tạ đất

Phần này không bắt buộc, tùy thuộc vào điều kiện của mỗi gia đình. Nếu có thể, bạn có thể chuẩn bị các vật phẩm sau:

• 6 con ngựa (5 con ngựa 5 màu: đỏ, xanh, trắng, vàng, chàm tím) kèm theo 5 bộ mũ, áo, hia (loại nhỏ). Kèm theo ngựa là cờ lệnh, kiếm, roi. Và 1 con ngựa đỏ to hơn 5 con ngựa trên, cũng kèm theo mũ, áo, hia nhưng to hơn và cờ, roi, kiếm (bộ cho ban thần linh). Trên lưng mỗi con, đặt 10 đồng tiền vàng.
• Sau đó, bạn cần chuẩn bị thêm 1 cây hoa đỏ, 1 cây vàng ngũ hướng, 1 đĩa đựng 50 cây vàng làm lễ vật cúng gia tiên.

5. Bài cúng ngũ phương ngắn gọn, đầy đủ nhất

“Nam mô A di đà Phật!” (3 lần)

Con kính lạy:

• Quan đương xứ thổ địa chính thần
• Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần

Hôm nay là ngày… tháng… năm… (Âm Lịch), nhằm tiết… Gia chủ con là:…..

Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ thần linh Thổ Địa.

Gia đình chúng con nhờ có duyên lành an cư lạc nghiệp nơi này. Đội ơn thần linh Thổ địa che chở, ban ân, đất này được phong thủy yên lành, khí sung, mạch vượng, bốn mùa không hạn ách tai bay, tám tiết có điềm lành tiếp ứng. Trong ngoài ấm êm, toàn gia mạnh khỏe.

Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ cúng ngũ phương mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng tôn kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.

Cung kính nghĩ rằng thần linh Thổ địa sẽ tùy duyên ứng biến phù hộ cho gia đình chúng con được an cư, đạt được những điều mong ước, cho nhà cao cửa rộng, cho tăng tài tiến lộc, cho nhân vật hưng long.

Âm dữ dương đồng, dốc lòng cầu khấn, cúi xin soi tận, ý khẩn tâm thành.

Kính thỉnh Bản gia tiên tổ liệt vị chân linh đồng lai hâm hưởng. Cẩn cáo!

“Nam mô A di đà Phật!” (3 lần)

6. Một số lưu ý khi thực hiện lễ cúng ngũ phương – cúng tạ đất

Theo quan điểm của các sư thầy, không nên giết mổ gia súc, gia cầm trong ngày lễ cúng ngũ phương tạ đất vì như vậy là sát sinh. Chủ yếu là gia chủ thể hiện được tấm lòng thành kính của mình dành cho thần thổ công thần linh.

Trước khi tiến hành cúng ngũ phương tạ đất, người thực hiện lễ cúng cần thay rửa sạch sẽ đồng thời mặc quần áo chỉn chu thể hiện sự tôn trọng và lịch sự dành cho bề trên.

Đối với Kinh Địa Tạng, dù là được chép ra giấy hoặc cầm điện thoại để đọc, bạn cũng không nên để kinh ở dưới đất. Bởi vì như vậy sẽ thể hiện sự thiếu tôn trọng. Thay vào đó, hãy đặt bài khấn lên một chiếc kệ vừa mang lại sự thoải mái khi đọc, vừa thể hiện được sự tôn kính dành cho thần linh, tiên tổ.

Trong quá trình đọc kinh, cần giữ một trạng thái tôn nghiêm, thành kính, vì như vậy mới có nhiều lợi lạc cho gia đình của gia chủ. Vì vậy, hãy lưu ý những chi tiết nhỏ này để có một lễ cúng ngũ phương hoàn hảo nhất.

7. Lời kết

Trên đây là chi tiết cách sắm lễ, cách bài trí và văn khấn cúng ngũ phương, cũng như ý nghĩa của tục cúng ngũ phương tạ đất mà Thăng Long Đạo Quán đã giải thích. Hãy cùng tìm hiểu để có thể chuẩn bị được một lễ cúng tạ chỉnh chu, bày tỏ lòng thành kính cầu bình an, công danh thịnh vượng cho gia đình bạn nhé.

Để biết thêm về các bài văn cúng khác trong những dịp lễ Tết quan trọng, Phong tục tập quán,… tải ngay app Thăng Long Đạo Quán về điện thoại của mình ở link bên dưới: