Cúng đất đai hay còn được gọi là cúng thổ địa, thổ công, cúng tạ đất là một trong những dịp lễ cúng truyền thống quan trọng nhất của người Việt Nam trong năm. Vấn đề này luôn thu hút sự quan tâm và thắc mắc của nhiều người vì chưa hiểu rõ. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về nghi thức cúng đất đai trong nhà!
Cúng đất đai vào ngày nào? Tại sao cần cúng đất?
Theo văn hóa phong tục tâm linh của người Việt Nam, lễ cúng đất đai thường được tổ chức vào đầu năm, cuối năm hoặc những dịp đặc biệt. Nếu cúng vào cuối năm, thì thông thường người ta sẽ chọn ngày 23 tháng Chạp để cúng đất, cùng với lễ cúng ông Công ông Táo.
Nếu cúng vào dịp đầu năm, thì thông thường người ta sẽ chọn các ngày từ mồng 3 Tết đến hết tháng Giêng âm lịch. Đối với việc cúng đất đai trước khi xây nhà, đào giếng…, gia chủ nên tìm hiểu thông qua những người am hiểu về phong thủy để tính toán thời gian cúng cho phù hợp với tuổi tác của gia chủ.
Cúng đất đai có ý nghĩa là báo cáo với thần Thổ Công, Thổ Địa về những công việc mà gia chủ đã làm được trong năm cũ, cảm tạ công ơn và cầu xin các vị thần phù hộ cho công việc làm ăn của gia chủ trong năm mới được thuận lợi, gặp nhiều may mắn.
Ý nghĩa lễ cúng đất đai
Người phương Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng luôn coi trọng nghi lễ cúng đất đai. Đó là cách để gia chủ báo cáo với các vị thần cai quản đất đai là thần Thổ Công, Thổ Địa, về những công việc mà gia chủ đã làm được trong năm cũ và cảm tạ công ơn, cầu xin các vị thần phù hộ cho công việc làm ăn trong năm mới của gia chủ được phát triển thuận lợi và gặp nhiều may mắn.
Cúng đất đai như thế nào cho đúng cách?
Đối với vàng mã để cúng, tùy thuộc vào tâm lý và điều kiện của từng gia đình. Bạn có thể tham khảo những loại vàng mã sau: bộ ngũ phương, bộ thần linh, 50 lễ vàng, 1 cây hoa đỏ 1000 vàng, cây vàng ngũ phương…
Cách bày mâm cúng đất đai thổ công
Trong mỗi gia đình, người ta coi thần Thổ Công, Thổ Địa là những vị thần rất quan trọng, nên việc chuẩn bị mâm cúng đất đai cần phải được thực hiện chi tiết, tỉ mỉ, chu đáo.
Thông thường, người ta sẽ bày biện bàn thờ như sau: Đặt bát hương thờ Thổ Công ở giữa, bên trái đặt bát hương bà Cô Tổ và bên phải sẽ đặt bát hương thờ gia tiên.
Đối với người miền Nam và người Hoa khi cúng, họ sẽ ăn trước một miếng ở bàn thờ Thổ Công. Vì theo sự tích thì ông Thổ Công bị đầu độc mà chết nên rất sợ, ông chỉ dám ăn khi thấy có người đã ăn một miếng. Và trên bàn thờ sẽ bày một đĩa tỏi lớn vì ông Thổ Công thích ăn.
Lễ vật mâm cúng đất đai gồm những gì?
Lễ cúng tạ đất đai thổ công
Cúng đất đai với mâm cúng mặn, gia chủ cần chuẩn bị những món mặn, hay được sử dụng để cúng như gà trống đã được thiến luộc hoặc chân giò heo luộc. Xung quanh mâm cúng có thể bày thêm chai rượu trắng, bia, nước ngọt, trà khô, một bát muối, một bát gạo, các loại bánh kẹo…
Sau khi hoàn tất quá trình chuẩn bị và bày biện đồ cúng, chúng ta nên thắp đèn thờ cho phù hợp với không gian buổi cúng. Trong trường hợp bàn thờ không có đèn thờ thì có thể thay thế bằng đèn cầy, đèn sáp, nến…Cuối cùng, gia chủ tiến hành đọc bài văn khấn cúng đất đai đã chuẩn bị từ trước.
Cúng đất đai thường được thực hiện ngoài trời như sân. Tuy nhiên, tùy vào không gian và diện tích của từng gia đình, như ở chung cư hay mặt sân không đủ rộng để thực hiện nghi lễ, cũng có thể linh hoạt cúng ở trong nhà. Theo các chuyên gia tâm linh, nghi lễ nào cũng quan trọng, nhất là tấm lòng thành kính của gia chủ.
Vàng mã cúng thổ công cần chuẩn bị những gì?
Theo phong tục văn hóa tâm linh Việt Nam, lễ cúng đất là một nghi lễ quan trọng, nên cần được chuẩn bị đầy đủ, chu đáo, tỉ mỉ. Một lễ cúng đầy đủ cần có ba bàn là bàn thượng, bàn trung và bàn hạ. Ngoài mâm cúng mặn, nghi lễ cúng đất cần phải được chuẩn bị một lễ vật không thể thiếu là vàng mã cúng thổ.
Bộ vàng mã cúng đất đai thường bao gồm những thứ sau:
- Một bộ ngũ phương gồm 5 ông ngựa với 5 màu khác nhau là đỏ, xanh, trắng, vàng, tím, đi kèm với 5 bộ mũ, áo, cờ, kiếm, hia, roi. Cần đặt 10 lễ tiền vàng lên lưng mỗi ông ngựa.
- Một bộ thần linh gồm một ông ngựa đỏ có kích thước to hơn 5 ông ngựa của bộ ngũ phương, đi kèm với mũ, áo, cờ, kiếm, hia, roi và tiền vàng.
Ngoài ra, gia chủ cũng nên chuẩn bị thêm một cây vàng hoa đỏ, một vàng ngũ phương và một đĩa lớn để đựng 50 lễ vàng để dâng lên cúng gia tiên.
Lưu ý rằng lễ nghi cúng đất đai có thể linh hoạt tuỳ thuộc vào phong tục và điều kiện của từng gia đình, vùng miền.
Cúng thổ thần đất đai theo đạo Phật
Đối với các gia đình theo đạo Phật, nhà chùa không khuyến khích cúng mã hoặc tổ chức tiệc tùng linh đình, sát sinh nhiều gà vịt. Thay vào đó, nhiều gia đình theo đạo Phật thường thực hiện lễ tạ thần Thổ Công, Thổ Địa bằng cách tụng kinh Địa Tạng và lợi lạc với những lễ nghĩa không cầu kỳ.
Khi thực hiện nghi lễ tạ đất đai, các gia đình Phật Giáo thường trưng bày hương đèn cùng hoa tươi, trái cây, các món ăn chay lên bàn thờ Phật. Một số gia đình cũng sử dụng một chiếc bàn nhỏ đặt ở giữa nhà hoặc gần cửa ra vào để bày các món lễ vật.
Trong lúc thực hiện nghi lễ, gia chủ cần ăn mặc chỉnh tề, sạch sẽ, để thắp hương và ngồi bàn già hoặc khoanh chân để đọc nghi thức kinh Địa Tạng. Khi đọc kinh, sẽ có nhiều Chư Thiên, Long Thần và Hộ Pháp đến dự lễ cúng đất đai. Mọi hành động trong nghi lễ đều cần được tiến hành với thái độ trang nghiêm, thành kính để có được nhiều lợi lạc.
Bài cúng, văn khấn lễ tạ đất đai đầu năm, cuối năm
Trên thực tế, không có quy định cụ thể về ngày tổ chức lễ cúng đất, có thể diễn ra vào bất kỳ ngày nào trong năm. Tuy nhiên, người Việt Nam thường tổ chức lễ cúng đất đai vào dịp đầu xuân, đặc biệt là tháng 2. Dưới đây là văn khấn chính xác nhất để gia chủ có buổi lễ cúng trọn vẹn:
Bài cúng đất hay văn khấn tạ đất là một thủ tục không thể thiếu khi làm lễ cúng đất. Nội dung của bài cúng này là lời của gia chủ gửi đến các vị thần Thổ Công, Thổ Địa đã trông coi đất đai trong năm cũ, đồng thời cầu xin các vị thần tiếp tục trông coi và phù hộ cho gia chủ mọi chuyện hanh thông, thuận lợi, gặp nhiều may mắn và ngăn không cho kẻ xấu xâm nhập gây hại gia đình.
Một số lưu ý cần biết khi thực hiện cúng đất đai nhà cửa thổ công
Cúng đất đai là một nghi lễ quan trọng, nên cần chuẩn bị một cách đầy đủ, chu đáo và kỹ càng. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi thực hiện cúng đất đai:
-
Bài văn khấn dù được chép ra giấy hay cầm điện thoại để đọc, không nên để ở dưới đất, vì điều này thể hiện sự thiếu tôn trọng của gia chủ đối với tổ tiên.
-
Không nên sát sinh gia súc, gia cầm trong dịp lễ tạ nhà mới.
-
Trước khi thắp hương đọc văn khấn, gia chủ cần tắm rửa sạch sẽ và mặc đồ trang nghiêm, chỉn chu.
-
Khi thực hiện nghi lễ, luôn giữ thái độ nghiêm túc và thành kính để mọi điều ước nguyện, tạ ơn của gia chủ thành hiện thực.
Bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về nghi lễ cúng đất đai. Hy vọng rằng đây là nguồn thông tin hữu ích để bạn chuẩn bị và thực hiện nghi lễ cúng đất đai phù hợp nhất. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ thắc mắc về phong thủy hoặc lĩnh vực khác, hãy liên hệ ngay với Mogi.vn để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.