Thực tập và học việc, bạn đã nhận biết và phân biệt hai hình thức này rõ ràng? Cả hai đều có những điểm tương đồng và điểm khác biệt, nên một chút quan điểm cá nhân làm rõ khái niệm sẽ có ích cho bạn trong việc nhận định và lựa chọn được hình thức phù hợp khi ứng tuyển.
Thực tập và học việc giống nhau ra sao
Không phải là nhân viên chính thức
Một số điểm chung mà thể liệt kê cho các bạn đó chính là khi các bạn vào doanh nghiệp với hình thức thực tập hay học việc thì đều chưa phải là một nhân viên chính thức của công ty.
Thực sự để là một nhân viên chính thức, hợp đồng lao động là căn cứ pháp lý rõ ràng nhất để chứng minh. Đối với trường hợp thực tập đa phần không hề có hợp đồng. Học việc, được làm rõ trong Bộ luật lao động được thành lập một hợp đồng có tên gọi là “Hợp đồng học việc” hoặc một tên gọi tương đồng.
Trong đó nêu rõ phạm vi và trách nhiệm của bạn trong quá trình cam kết, mà thường nội dung chủ yếu nhất là sau khi bạn được đào tạo nếu được nhận vào làm sẽ cam kết làm việc cho công ty trong một khoản thời gian nhất định nếu không muốn đền bù chi phí đào tạo.
Tuy nhiên trong thời gian thực tập hay học việc hiếm có doanh nghiệp nào cho bạn hưởng các phúc lợi riêng của công ty như Bảo hiểm, Du lịch, các tiền thưởng dịp Lễ,… Nếu có thì đa số cũng ở một mức thấp hơn so với mức các nhân viên chính thức đang thụ hưởng.
Về mặt thu nhập
Điểm chung khác là thu nhập của việc thực tập hay học việc nhìn chung chỉ mang tính khuyến khích động viên, và hiếm khi được chi trả với mức ngang với nhân viên đang làm việc.
Có thể đó là do trong quá trình thực tập hay học việc, năng suất lao động của bạn chưa thể bằng với các nhân viên chính thức. Cũng cùng một khoảng thời gian, lượng công việc bạn hoàn thành chưa thể so sánh với các nhân viên chính thức. Chưa kể việc doanh nghiệp cũng cần bố trí nhân sự và thời gian để hướng dẫn kèm cặp bạn.
Tuy nhiên, điều này là không hoàn toàn đúng với toàn bộ mọi doanh nghiệp. Một số trường hợp với các ngành khan hiếm nguồn cung nhân lực, các công ty có thể đề ra chính sách thu nhập cho thực tập sinh hoặc thực tập rất hấp dẫn để thu hút được một số lượng nhất định lao động đến công ty.
Có thể lúc này mục tiêu không còn ở việc tạo ra sản phẩm, mà có thể được xem là một đầu tư cho tương lai. Khi mà số lượng thực tập hoặc học việc này hoàn thành thời gian thực tập/học việc yêu cầu và cảm thấy yêu mến công ty, công việc, có thể ứng tuyển để trở thành nhân viên chính thức.
Không phải sau thực tập và học việc là sẽ được nhận làm việc
Và điểm tương đồng cuối cùng là không phải ai học việc hay thực tập đều có cơ hội được ở lại công ty làm việc lâu dài. Thực tế là các công ty đều tuyển dụng nhân sự dựa trên nhu cầu tại một thời điểm xác định. Do đó dù bạn thực sự xuất sắc nhưng nếu vị trí thực tập trong năm đó đã không còn biên chế, thì bạn cũng rất khó để tiếp tục trở thành nhân viên của công ty.
Ngoài ra, một số doanh nghiệp tận dụng sức lực và sự ham học hỏi của các bạn học việc hoặc thực tập sinh để thực hiện một số công việc mà lẽ ra cần các lao động mang tính chất thời vụ để thực hiện. Do đó thực sự số lượng tuyển dụng thực tập sinh hoặc học việc ở các công ty và nhu cầu tuyển dụng lao động chính thức trong tương lai thực sự chưa hẳn là trùng khớp hay có sự tương quan với nhau.
Sự khác nhau của thực tập và học việc
Về sự khác biệt giữa thực tập và học việc, có thể xem xét ở hai khía cạnh là mức độ học tập được kiến thức và cơ hội việc làm sau khi hoàn tất thời gian thực tập hoặc thử việc.
Mức độ học tập kiến thức
Về mức độ học tập kiến thức, đa phần học việc sẽ nhận được lượng kiến thức nhiều hơn thực tập sinh khá nhiều. Một sự thật đáng buồn là một số doanh nghiệp còn đang sử dụng thực tập sinh chưa hết tiềm năng và thông thường giao các nhiệm vụ mang tính ít chuyên môn hoặc đậm tính chất hành chính sự vụ.
Ngoài ra với thời gian thực tập phổ biến tối đa bốn tháng, thực sự các công việc hoặc hạng mục mang tính dài hạn rất khó đến được với các bạn thực tập sinh.
Ngược lại đối với các đối tượng mang tính chất học việc, dường như doanh nghiệp dành sự kiên trì và nhẫn nại nhiều hơn, cũng như cung cấp các điều kiện tốt hơn để được tiếp xúc các công việc và hạng mục.
Một phần do tính chất tuyển dụng của thực tập và học việc là không hoàn toàn giống nhau. Một phần khác đến từ việc một số bạn có nhu cầu học việc thực chất đã thực tập và tốt nghiệp ra trường, mong muốn có cơ hội cọ sát thêm để có kỹ năng thực hiện công việc bản thân mong muốn cũng như học tập thêm kinh nghiệm.
Cơ hội việc làm
Học việc có khả năng được giữ lại làm nhân viên là tương đối cao hơn nhiều so với thực tập.
Như đã nêu ở trên, doanh nghiệp dường như luôn tạo điều kiện tốt hơn cho các bạn học việc. Do đó lựa chọn đầu tiên của họ trong việc tuyển dụng nhân sự cũng sẽ có xu hướng chú trọng đến nguồn nhân lực mà tổ chức đã dành thời gian bồi dưỡng.
