Nghe Đức Phật dạy về tình yêu

Trước khi bắt đầu bài thuyết pháp tại Tổ Đình Trung Hậu – Vĩnh Phúc, Thiền sư Nhất Hạnh đã mời các bạn trẻ đến ngồi lên, để có thể nghe rõ nhất. Ông muốn chia sẻ về tình yêu, với cái nhìn đặc biệt từ góc độ của Phật giáo.

Nụ cười duyên dáng trên môi, ông đã kể một câu chuyện tình yêu, đơn giản nhưng chứa đựng ý nghĩa sâu sắc: Có một chàng trai ở vùng California – Mỹ, hấp dẫn với ngoại hình đẹp, thông minh, tốt nghiệp đại học danh tiếng, và có nhiều bạn gái xinh đẹp. Chàng trai sống cùng mẹ, người mẹ biết rằng trong số những cô gái mà con trai ngưỡng mộ, có một cô không được xem là đẹp nhất, không trắng trẻo và không cao lớn. Nhưng cô gái đó đã thu hút chàng trai bằng sự chú ý đặc biệt. Ngạc nhiên, người mẹ hỏi con trai: “Vì sao con lại thích cô ấy, cô ta không có gì nổi bật chứ?” Và chàng trai đơn giản trả lời: “Cô ấy hiểu tôi.”

Tình yêu phải có đủ bốn yếu tố: từ bi, bi, hỉ, xả.

Từ bi – Yêu thương và hiểu biết

Chàng trai học ngành công nghệ thông tin nhưng lại đam mê viết thơ. Mỗi khi chàng đọc thơ, cô gái kia lắng nghe rất chăm chú và có những nhận xét sâu sắc, trong khi những cô gái xinh đẹp khác không để ý gì. Chàng trai đã chọn người yêu không phải dựa trên vẻ bề ngoài, mà bởi sự lắng nghe và thấu hiểu. Như Thiền sư kết luận: “Đạo Phật cũng dạy như vậy, hiểu mới thương, tình yêu phải làm bằng sự hiểu biết.”

Trong đạo Phật, từ bi và tri thức liên kết với nhau. Không hiểu, không thể thương yêu sâu sắc. Không hiểu, không thể yêu thương một cách chân thật. Hiểu biết chính là nền tảng của tình yêu.

Mỗi người có những đau khổ và nỗi niềm riêng, nếu không hiểu, ta sẽ không thương yêu mà chỉ tức giận và trách móc. Không hiểu, tình yêu của chúng ta sẽ làm đau đớn người khác. Không hiểu, ta sẽ làm cho người mình yêu đau khổ suốt đời. Đó là lý do tại sao, trong tình yêu, việc hiểu và được hiểu luôn là một nhu cầu cốt lõi của con người. Nhiều người thường cảm thấy không có ai hiểu mình. Họ đang “đói” về tình yêu và hiểu biết. Họ lạc lối trong cuộc sống, tìm kiếm một người hiểu và yêu thương mình. Gặp được người hiểu mình, yêu thương mình là một niềm may mắn lớn trong cuộc đời. Tình yêu nảy nở và lớn lên từ đó.

Do đó, “hiểu biết mới thật sự có thương” là nguyên tắc khi chọn người yêu, chọn vợ/chồng theo quan điểm của Phật giáo. Dẫu người ta có đẹp hay giàu có đến đâu, nhưng nếu không hiểu mình, ta sẽ sống trong khổ đau suốt đời. Hôn nhân có thể mở ra cánh cửa hạnh phúc hoặc tù ngục. Khi chọn vợ/chồng, ta đang đưa ra một quyết định quan trọng. Hãy thận trọng để không phải chọn án tù chung thân cho cuộc đời mình. Chọn người hiểu và thương mình – hãy nhớ – đó là nguyên tắc để tìm người tri kỷ trong cuộc đời.

Bốn yếu tố của tình yêu: Từ – Bi – Hỉ – Xả

Phật dạy về tình yêu với sự sâu sắc. Tình yêu cần đủ bốn yếu tố: từ bi, bi, hỉ, xả.

“Từ” biểu thị khả năng hiến tặng niềm hạnh phúc cho người mình yêu. Yêu thương không chỉ là việc tận hưởng, yêu thương là sự hiến tặng. Tình yêu mà không mang đến hạnh phúc cho người yêu không được coi là tình yêu thật sự. Yêu và gây khó khăn cho nhau không phải là tình yêu. Có những cặp đôi, mỗi ngày đều sống trong đau khổ, đó chỉ là tình yêu phụ thuộc, chỉ mang đến sự đau đớn. Yêu thương người khác thực sự có nghĩa là làm cho người ta hạnh phúc, mỗi ngày.

“Bi” biểu thị khả năng chia sẻ sự đau khổ của người khác. Nếu ta đã đau khổ, người ta không nên làm đau thêm, bởi sự thống khổ đó không phải là tình yêu thật sự. Không có gì để chia sẻ nếu chỉ có khổ đau và tuyệt vọng. Người yêu phải biết chia sẻ, xoa dịu và giảm bớt đau khổ của người khác trong cuộc sống.

Với như vậy, “từ bi” theo lời Phật dạy là khả năng mang lại hạnh phúc cho người khác. Yêu thương người khác có nghĩa là làm cho người ta giảm bớt khổ đau. Nếu không, đó chỉ là đam mê và tình yêu ngắn hạn, không phải là tình yêu thật sự. “Từ bi” trong tình yêu không đến tự nhiên. Chúng ta phải học, cần thời gian để quan sát, lắng nghe và hiểu được đau khổ và nỗi niềm của người yêu, để giúp người ta vượt qua, giảm bớt khổ đau và mang lại hạnh phúc.

“Hỉ” biểu thị niềm vui, tình yêu thật sự phải mang lại niềm vui cho cả hai. Dấu hiệu của một tình yêu đích thực là niềm vui. Yêu và niềm vui càng lớn, niềm vui lớn, gia đình càng hạnh phúc. Đó là thành công của một mối quan hệ tình yêu.

“Xả” biểu thị không phân biệt và kì thị trong tình yêu. Người ta yêu là người ta chia sẻ hạnh phúc và khó khăn, đau khổ. Không thể nói rằng đây là vấn đề của tôi hoặc bạn, bạn phải cam lòng chịu đựng. Khi yêu, hai người không còn là hai thực thể riêng biệt nữa, hạnh phúc và khó khăn không còn là vấn đề cá nhân. Tất cả những gì chúng ta phải làm là xem đó là vấn đề của cả hai, chuyển hóa đau khổ và gia tăng hạnh phúc.

tinhyeu.jpg

Tình yêu phải làm bằng sự hiểu biết

Hãy suy nghĩ về tình yêu của bạn, liệu có đủ “từ bi, hỉ, xả” không? Hãy dũng cảm tự hỏi “Người yêu của tôi có hiểu vui buồn của tôi không? Họ quan tâm đến niềm vui hàng ngày của tôi không? Họ giúp đỡ tôi trên con đường sự nghiệp không?…” Hãy tự hỏi mình, liệu tình yêu của bạn đã đạt đến mức “từ bi, hỉ, xả” chưa?

Tình dục và tình yêu

Phật giáo đánh giá thế nào về tình dục trong tình yêu? Không phải tình cờ mà ngài Thiền sư đã chọn bắt đầu vấn đề này bằng cách thảo luận về “thân tâm” trong truyền thống văn hoá Á Đông.

Trong truyền thống văn hoá của chúng ta, thân thể và tâm hồn là một, nếu ta không tôn trọng thân thể người yêu, thì cũng không thể tôn trọng được tâm hồn của người ấy. Yêu nhau là giữ gìn cho nhau, kính trọng nhau. Khi sự khinh bỉ xảy ra, tình yêu thật sự sẽ không còn.

Thân thể và tâm hồn của chúng ta đều có những bí mật sâu thẳm, chúng ta chỉ chia sẻ với người tri kỷ. Thân thể cũng như tâm hồn, có những vùng kín riêng tư, không ai được xâm phạm ngoại trừ người yêu, người mà ta tin tưởng và muốn dành cả đời cho.

Trong tình yêu cao quý, mọi lời nói và động tác đều phải biểu lộ sự tôn trọng. Người đàn ông phải tôn trọng người phụ nữ mình yêu, cả thân thể và tâm hồn. Người phụ nữ biết giữ gìn chính là biết tôn trọng và nuôi dưỡng hạnh phúc lâu dài.

Bạn có muốn yêu theo cách Phật dạy không? Hãy hiểu, yêu thương và tôn trọng người yêu của mình, chính là mang hạnh phúc đến cho người và cho mình!

Chú thích ảnh: tinhyeu.jpg