Lễ tạ đất là một trong những nghi lễ văn hóa đặc trưng của người phương Đông. Nó rất quan trọng trong việc cảm tạ thần Thổ địa, người đã canh giữ và bảo vệ gia đình suốt thời gian ở đây. Vậy lễ tạ đất thực sự có ý nghĩa gì? Nó diễn ra vào những thời điểm nào? Nghi thức và mâm cúng tạ đất cần chuẩn bị những gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu từ A-Z của một nghi lễ tạ đất như thế nào nhé!
1. Lễ Tạ Đất Diễn Ra Khi Nào?
Thời điểm diễn ra lễ tạ đất có thể khác nhau tùy theo vùng miền và mục đích của từng gia đình. Đối với người Việt Nam, nghi lễ này thường được tổ chức vào dịp cuối năm. Một là để trùng với ngày tiễn Ông Táo về trời, hai là để cầu mong sự bình an, ấm no và thuận lợi trong năm mới. Lễ tạ đất vào cuối năm cũng là cách để báo cáo với Thổ địa những việc gia đình đã làm trong suốt một năm.
Tuy nhiên, ở một số địa phương khác như Quảng Bình, Huế, lễ cúng tạ đất được tổ chức vào ngày Tết Nguyên Tiêu (thường vào tháng 2 âm lịch).
2. Ý Nghĩa Của Lễ Cúng Tạ Đất
Lễ cúng tạ đất là nghi thức để xin phép Thổ địa hoặc những vị thần cai trị vùng đất cấp phép sử dụng và đảm bảo sự phồn thịnh, thuận lợi cho mọi việc làm. Đồng thời, lễ cúng tạ đất cũng thể hiện lòng thành kính, tôn trọng và sự tin tưởng của gia chủ đối với Thổ công. Gia đình hy vọng rằng có được một năm mới an lành, công việc thuận lợi.
Bên cạnh đó, lễ cúng tạ ơn cũng là cách nhớ đến ông bà, tổ tiên và khấn mong họ phù hộ, độ trì cho gia chủ, mang đến một năm ấm no, công việc thuận buồm xuôi gi, mọi điều đều thuận lợi.
3. Mâm Cúng Tạ Đất Bao Gồm Những Gì?
Mâm cúng tạ đất là một phần quan trọng của lễ cúng tạ đất. Mâm cúng sẽ thể hiện khác nhau tuỳ thuộc vào hoàn cảnh mỗi gia đình, nhưng phải đảm bảo sự tươm tất và đầy đủ. Một mâm lễ trọn vẹn và tươm tất sẽ thể hiện lòng thành kính và biết ơn của gia đình đối với Thổ địa và tổ tiên.
Dưới đây là một số vật phẩm thường có trong mâm cúng tạ đất:
- Hương thơm.
- Hoa tươi: 10 bông hoa (thông thường là hoa hồng hoặc hoa cúc), chia làm 2 lọ đặt hai bên bàn thờ.
- 3 quả câu và 3 lá trầu.
- 2 đĩa trái cây ở hai bên bàn thờ.
- 2 đĩa xôi trắng đặt hai bên bàn thờ.
- Gà luộc hoặc chân giò luộc (không phân biệt chân trái hay phải).
- 0.5 lít rượu trắng và 3 cái chén rượu nhỏ.
- 10 lon bia và 6 lon nước ngọt.
- 1 bao thuốc lá và 1 gói chè.
- Một vài loại bánh kẹo.
- Cặp đèn thờ hoặc đôi nến để thắp khi làm lễ.
Ngoài ra, còn có một số vật phẩm đặc biệt như 6 con ngựa và những vật phẩm liên quan để thực hiện nghi thức lễ cúng tạ đất.
4. Nghi Thức Tiến Hành Lễ Cúng Tạ Đất
Sau khi chuẩn bị các vật phẩm lễ cúng, gia chủ tiến hành nghi thức làm lễ cúng tạ đất bằng cách đọc văn khấn và thực hiện các bước sau đây:
- Bày trí các vật phẩm lễ cúng lên bàn thờ.
- Thắp hương và tiến hành đọc văn khấn cùng với kinh Địa Tạng (tuỳ theo lựa chọn của gia chủ).
Lễ cúng tạ đất tốn khá nhiều thời gian nhưng lại mang lại rất nhiều lợi ích cho gia chủ. Đây là cách kêu gọi sự hổ trợ của Thổ địa và các thần linh, giúp gia đình sống trong may mắn, tránh xa các vong linh xấu.
Như vậy, chúng tôi đã trình bày Mâm cúng tạ đất bao gồm những gì? và nghi thức diễn ra của lễ tạ đất. Mỗi gia đình sẽ có những nghi thức khác nhau, nhưng điều quan trọng nhất là mang sự thành tâm và lòng biết ơn trong mỗi nghi thức của mình.